Chủ Nhật, 3 tháng 12, 2017

Dùm hay giùm mới là đúng chỉnh tả tiếng Việt

1. "Dùm" hay "Giùm" là đúng chính tả?

Theo từ điển Tiếng Việt thì "Giùm" được định nghĩa là Giúp hộ, Nhờ làm giùm. Nói giùm cho.
(ph.; thường dùng phụ sau đg.)
Còn từ "dùm" không được định nghĩa. Đây chỉ là 1 biến thể sai lỗi chính tả được sử dụng bởi một số người.
Phải viết là Giùm mới là đúng chính tả.

2- Tại sao hay có sự nhầm lẫn Dùm và Giùm

Điều này xuất phát từ việc chữ viết tiếng Việt là thứ chữ ghi âm, nói thế nào viết thế ấy, nên tối ưu vẫn là mỗi con chữ ghi một âm. Nhưng âm vị /z/ thì lại đồng thời ghi âm cả hai hình thức chữ viết là “d” và “gi” nên dẫn đến việc viết sai chính tả các cặp từ có phụ âm đầu là “d” và “gi” nên việc nhầm lẫn này là hoàn toàn bình thường và dễ hiểu.

Luckkingneu - 4/12/2017
Tài liệu tham khảo:
1- Từ điển tiếng Việt - Chủ biên GS. Hoàng Phê.
2- Hiện tượng từ vựng tiếng Việt âm đầu "d - gi" ThS.GVC. Đỗ Thành Dương,Trưởng Bộ môn Ngôn ngữ, Trường Dự bị đại học dân tộc trung ương Nha Trang


Thư dãn hay thư giãn? Cách viết nào đúng chính tả tiếng Việt?

Chúng ta đã quá quen thuộc với từ "thư giãn" qua các chương trình truyền hình, giải trí như thư giãn cuối tuần, góc thư giãn hay box thư giãn... tuy nhiên khi đọc trên báo chí kể cả báo chí chính thống lại có rất nhiều báo dùng từ "thư dãn". Vậy "thư giãn" với "thư dãn"cách viết nào mới là đúng chính tả Tiếng Việt.

Thực tế viết "thư giãn" hay "thư dãn" đều đúng chính tả. Đây là hiện tượng lưỡng khả của Tiếng Việt.
Tuy nhiên hiện nay từ "Thư giãn" được dùng phổ biến hơn? Tại sao vậy?
Hãy cùng phân tích kĩ hơn qua các dẫn chứng:

1- Nghĩa của từ dãn và giãn theo từ điển Tiếng Việt


a. Nghĩa của từ dãn.

Theo "Từ điển Tiếng Việt" được Viện Ngôn ngữ học Việt Nam đã sửa chữa và bổ sung cho lần tái bản năm 2016, chủ biên: GS. Hoàng Phê thì:
1- Từ dãn có nghĩa là:
1. Tăng độ dài hoặc thể tích mà khối lượng không thay đổi.
Ví dụ: Dây cao su bị dãn.
Khí là một chất có dãn.
2. Trở lại trạng thái các cơ không còn co rắn lại, không còn biểu hiện của sự căng thẳng nữa.
Ví dụ: Nụ cười làm dãn các nếp nhăn trên mặt.
Vươn mình cho dãn gân cốt.
Công việc chưa dãn ra được chút nào.
3. Trạng thái không còn tập trung được nữa, mà thưa ra, rải rộng ra.
Ví dụ: Đám đông dãn ra nhường lối cho xe đi.
Làm dãn vòng vây.
4. Thải bớt, đuổi bớt (công nhân).
Ví dụ: Chủ mỏ tăng giờ làm và dãn thợ. Hàng nghìn công nhân bị dãn.

b. Nghĩa của từ giãn

Cũng theo như cuốn Từ điển Tiếng Việt chủ biên GS. Hoàng Phê thì từ "giãn" được định nghĩa rất đơn giản đó là: "x. dãn" có nghĩa là xem từ dãn.

2. Từ thư giãn hay thư dãn mới là đúng?

"Thư giãn" hay "Thư dãn" xét về nghĩa có nghĩa là hoạt động thả lỏng cơ bắp, các cơ không còn co rắn lại, không còn biểu hiện của sự căng thẳng đầu óc. Bởi vậy mà hoàn toàn hợp nghĩa với cả 2 từ dãn và giãn trên.
Việc từ giãn được giải nghĩa là "x. dãn" không có nghĩa với việc từ dãn là từ gốc, mà chỉ có nghĩa rằng đây là 2 từ có cùng nghĩa giống nhau.
Tóm lại cách dùng "thư giãn" hay "thư dãn" đều đúng chính tả Tiếng Việt. Đây là hiện tượng lưỡng khả của tiếng Việt

3. Tại sao từ thư giãn lại được dùng phổ biến hơn thư dãn?

Sở dĩ rất ít khi chúng ta thấy xuất hiện từ thư dãn là do lâu nay trên sách báo, truyền hình hầu hết các tác giả có thói quen viết là "giãn" nên người đọc quen mắt, dẫn đến khi sử dụng thì hầu hết mọi người đều viết là"giãn" và khi thấy xuất hiện các viết "dãn" lạ lẫm thì tưởng là sai.
Theo quan điểm cá nhân của tôi. Nên viết thư dãn hơn. bởi đơn giản, cách viết này là đúng chính tả, mà dùng ít kí tự hơn, ít nét hơn, đơn giản tối ưu hơn.

Luckkingneu - 4/12/2017
1. Tài liệu tham khảo: "Từ điển Tiếng Việt" chủ biên GS. Hoàng Phê.
2. "Thư dãn" hay "thư giãn"? Đỗ Thành Dương 

Dùm hay giùm mới là đúng chỉnh tả tiếng Việt

1. "Dùm" hay "Giùm" là đúng chính tả? Theo từ điển Tiếng Việt thì " Giùm " được định nghĩa là Giúp hộ, Nhờ ...